Sinds de uitbraak van de coronacrisis en het vele thuiswerken, hebben wij als HRM Friesland intern de maandelijkse online collegiale update geïntroduceerd. Hierin snijdt iedere maand één van onze collega’s een nieuw HR-gerelateerd onderwerp aan en worden visies gedeeld onder het genot van een lunch. Afgelopen maand was het de beurt aan onze HR-adviseur Arnout Batterink, die ons meenam in het Deliveroo arrest.
Deliveroo is een online dienstverlener, waarbij fiets- of scooterkoeriers aan klanten maaltijden thuisbezorgen. Via de website of de app van Deliveroo vul je als klant je postcode in. Hierna verschijnen alle nabijgelegen restaurants die hun eten ter bezorging aanbieden. Als een restaurant een bestelling ontvangt, krijgt een Deliveroo bezorger digitaal een verzoek om de bestelling te bezorgen. Dit verzoek kan door de bezorger zowel worden geweigerd als geaccepteerd. Na het accepteren komt vervolgens een Deliveroo-bezorger de maaltijd ophalen en bezorgen. Zo wordt door een algoritme bepaald waar en wanneer er werk is en omschrijft Deliveroo de bezorgers als zzp’ers.
Toch besliste het gerechtshof Amsterdam in zijn arrest op 16 februari 2021, in een procedure tussen FNV en het maaltijdbezorgingsbedrijf, het volgende: “Bezorgers van Deliveroo zijn werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst.” Dit betekent dat de Deliveroo bezorgers de rechten hebben die bij een arbeidsovereenkomst horen, zoals loondoorbetaling bij ziekte de opbouw van vakantiedagen en ontslagbescherming. De reden voor dit arrest, was dat er op papier wel sprake kon zijn van een zzp-constructie, maar dat de gedragingen in de praktijk toch echt richting het bestaan van een arbeidsovereenkomst wezen. Zo is een vereiste voor het hebben van een dienstbetrekking het bestaan van een gezagsverhouding tussen werknemer en werkgever. Deliveroo kan inzien wanneer een bezorger heeft gewerkt en hoeveel maaltijden hij bezorgt en bepaalt daarnaast ook de tarieven van de maaltijden die worden bezorgd. Dit duidt op het hebben van gezag over de ‘werknemer’.
“Wat verwachten jullie dat er gaat gebeuren in deze arbeidsmarkt?” vroeg Arnout ons. Verschillende invalshoeken kwamen tijdens het beantwoorden van deze vraag aan het licht. Zo werd van één kant benoemd dat de kwestie vanuit een sociaal oogpunt moet worden benaderd: de arbeidsmarkt is momenteel krap en werkgevers moeten hun best doen om mensen naar hun bedrijf te halen en voorkomen dat zij naar een concurrent stappen. Hier zou het aanbieden van arbeidsovereenkomsten in plaats van werken met zzp-constructies ook een belangrijke rol in kunnen spelen.
Van de andere kant klonk de vraag of de huidige arbeidsmarkt niet gewoonweg vraagt naar deze zzp-constructies? Een belangrijk aspect dat aan het licht werd gebracht, is de onzekerheid die de coronacrisis met zich meebrengt. Neem bijvoorbeeld de horecabranche. Vele koks melden zich nu als zzp’ers aan om te werken in restaurants en hier zijn restaurants blij mee, omdat de toekomst binnen deze branche gewoonweg een stuk onvoorspelbaarder is geworden.
Daarbij blijken platformen, zoals Deliveroo, ook uiterst effectief mensen aan een klus te kunnen koppelen, waardoor de totale werkgelegenheid juist toeneemt. Het is ook gebleken dat de werktevredenheid van zogenoemde platformwerkers vaak hoog is, omdat zij juist de vrijheid en flexibiliteit zo waarderen en hier doelbewust naar op zoek zijn.
Het is dus belangrijk in gedachten te houden dat mensen bewust de keuze maken als zzp’er aan de slag te gaan en eigenlijk helemaal geen arbeidscontract willen. Ook zijn de gevolgen voor een arbeidscontract i.p.v. een opdrachtcontract voor werkgevers groot: doorbetalen bij ziekte, pensioen, (in de toekomst) minimaal tarief., etc.
Kortom, zoals altijd heeft ieder van onze HR-adviseurs wel een andere benadering van onderwerpen, wat voor interessante discussies zorgt. Wij houden elkaar graag scherp door kritische vragen aan elkaar te stellen en leren zo van elkaar. Wil jij ook sparren of jouw visie delen over het Deliveroo arrest? Neem dan eens contact op met een van onze HR-adviseurs via info@hrm.frl of via 058-288 2322.