Is jouw medewerker in verwachting of net ouder geworden? Dan heb je vast al van verschillende verlofsoorten gehoord, zoals: zwangerschapsverlof, bevallingsverlof, geboorteverlof, kraamverlof, vaderschapsverlof, partnerverlof, aanvullend geboorteverlof en ouderschapsverlof… Het kan best ingewikkeld zijn al deze verlofvarianten uit elkaar te houden. En wat houdt elke variant nou eigenlijk precies in? Wij zetten het voor je uiteen.
Zwangerschapsverlof
Wanneer een werknemer zwanger wordt, heeft zij recht op minimaal 16 weken betaald zwangerschapsverlof (100% van het Ziektewetdagloon, uitgekeerd door het UWV, maar niet meer dan het maximum dagloon). De werkgever vraagt deze uitkering bij het UWV aan. Heel feitelijk gezien wordt dit verlof opgesplitst in het zwangerschapsverlof (tijdens de zwangerschap en vóór de bevalling) en het bevallingsverlof (na de zwangerschap en dus ná de bevalling). Het zwangerschapsverlof mag een werknemer al opnemen vanaf 6 weken voor de uitgerekende datum. Uiterlijk vanaf 4 weken voor de uitgerekende datum, is een werknemer verplicht het zwangerschapsverlof op te nemen.
Het bevallingsverlof duurt daarmee over het algemeen 10 , 11 of 12 weken, afhankelijk van de lengte van het verlof voor de bevalling ( 6, 5 of 4 weken). Het bevallingsverlof duurt in ieder geval altijd minimaal 10 weken. Samen duren de twee verlofperiodes altijd minimaal 16 weken.
Wanneer de bevalling eerder plaatsvindt dan de uitgerekende bevaldatum, verandert er in feite niets aan de einddatum van het bevallingsverlof. Dit betekent alleen dat het totale bevallingsverlof nu een langere periode beslaat dan oorspronkelijk gepland was en het zwangerschapsverlof juist een kortere periode heeft geduurd (maar samen nooit minder dan 16 weken).
Wanneer de bevalling later plaatsvindt dan de uitgerekende bevaldatum, wordt het zwangerschapsverlof verlengd en blijft de duur van het bevallingsverlof staan. Hiermee schuift de einddatum van het bevallingsverlof op. In dit geval worden de 16 weken verlof dus overschreden. Je hebt immers altijd recht op minstens 10 weken bevallingsverlof na de geboortedatum, wanneer je 6 weken van te voren met zwangerschapsverlof gaat. Als iemand 4 weken van tevoren met zwangerschapsverlof gaat, is dit 12 weken, ongeacht de bevaldatum.
De opbouw van vakantiedagen loopt tijdens het zwangerschaps- en bevallingsverlof gewoon door.
Geboorteverlof voor partners (+ aanvullend)
Op de dag van de bevalling heeft de partner allereerst recht op calamiteitenverlof met 100% door de werkgever doorbetaald loon. Na de geboorte heeft de partner nog recht op meer verlof. Op deze manier kunnen partners tijd doorbrengen met hun pasgeboren baby. Het geboorteverlof voor partners die in loondienst werken is eenmaal het aantal werkuren per week (ofwel één volledige werkweek). De eerste week van het geboorteverlof wordt volledig doorbetaald door de werkgever en kunnen partners opnemen in de eerste vier weken na de bevalling. Geboorteverlof wordt ook wel kraamverlof, vaderschapsverlof of partnerverlof genoemd. Ze betekenen alle vier hetzelfde.
Ook kunnen partners aanvullend geboorteverlof opnemen, voor de duur van 5 werkweken. Tijdens het aanvullend geboorteverlof krijgen partners geen salaris, maar een uitkering van het UWV. Deze uitkering is maximaal 70% van hun dagloon (en maximaal 70% van het maximumdagloon). Partners moeten het aanvullend geboorteverlof opnemen binnen 6 maanden na de geboorte van het kind. En zij moeten éérst het geboorteverlof van 1 week hebben opgenomen.
De opbouw van de (wettelijke) vakantiedagen loopt tijdens het (aanvullend) geboorteverlof gewoon door.
Ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof geldt, anders dan de voorgaande verlofvarianten, voor beide ouders. Het ouderschapsverlof bestaat uit 26 keer het aantal werkuren per week, op te nemen tot het achtste levensjaar van het betreffende kind. Tot 2 augustus 2022 is het ouderschapsverlof nog volledig onbetaald.
Vanaf 2 augustus 2022 veranderen echter de regels rondom het ouderschapsverlof. Een werknemer krijgt dan voor 9 werkweken -van de 26- een uitkering van 70 procent van het dagloon, uitgekeerd door het UWV. Dit geldt tot maximaal 70 procent van het maximum dagloon (in 2022: € 228,76). Deze 9 werkweken moeten wel worden opgenomen in het eerste jaar na de geboorte van het betreffende kind.
De belangrijkste punten op een rij:
- De werknemer geeft bij de werkgever aan dat hij/zij betaald ouderschapsverlof wilt opnemen. Werknemer en werkgever overleggen met elkaar over het aantal weken verlof en wanneer werknemer deze opneemt.
- Vanaf 9 augustus 2022 kan een werkgever voor een werknemer de uitkering voor betaald ouderschapsverlof aanvragen. De uitkering is een WAZO-uitkering. De uitkering wordt achteraf aangevraagd, nadat de werknemer voor minimaal 1 keer het aantal uren van zijn werkweek betaald ouderschapsverlof heeft opgenomen. Aanvragen van de uitkering kan alleen voor hele werkweken.
- De werkgever heeft de volgende gegevens van de werknemer nodig:
- De geboortedatum van het kind. Als de werknemer een meerling heeft gekregen, is alleen de geboortedatum van het jongste kind nodig.
- De ingangsdatum van het betaald ouderschapsverlof.
- Het aantal werkweken dat de werknemer betaald ouderschapsverlof heeft opgenomen (minimaal 1 week en maximaal 9 weken).
- De bevestiging dat de werknemer het aantal weken verlof van het eerste betaalverzoek al heeft opgenomen.
- Nadat het UWV de aanvraag heeft ontvangen, krijgt de werkgever binnen 4 weken een beslissing.
- Het UWV betaalt de uitkering betaald ouderschapsverlof in maximaal 3 delen aan de werkgever uit. Het eerste betaalverzoek is tegelijk met de aanvraag. Daarna kan de werkgever nog 2 betaalverzoeken doen. Nadat de werknemer opnieuw (een deel) betaald ouderschapsverlof heeft opgenomen, kan de werkgever voor dit vervolgverlof een nieuw betaalverzoek indienen bij het UWV.
- Dit betaalverzoek kan online via de Verzuimmelder op het werkgeversportaal van UWV worden voldaan. Lukt het niet online een betaalverzoek in te dienen, gebruik dan het formulier ‘Indienen betaalverzoek voor uw werknemer’.
Ook tijdens het betaalde ouderschapsverlof, bouwt de werknemer in kwestie vakantiedagen op. Dit geldt echter niet voor het verlof dat onbetaald is.
Heb je vragen over de verschillende soorten verlof rondom zwanger- en ouderschap? Neem dan gerust contact op met één van onze HR-adviseurs.